Yapay Zekâ Kullanım Alanları
Yapay zekâ ilk laboratuvar ortamında test amaçlı kullanılırken günümüzde ise sağlık, otomotiv, oyunlar vb. birçok alanda gündelik hayatımızda kullanılmaya başlandı. Gün geçtikçe de kullanım alanları çoğalmaktadır. Öyle ki California’da otonom araçlar hakkında yasa bile çıkarılmıştır.
Yapay zekânın hızlı bir şekilde gelişmesinin iki ana sebebi vardır. Bunlardan ilki ticari yönden insan faktörünü ortadan kaldırarak maliyeti düşürmesi, diğeri ise bilgisayar teknolojisi ve yapay zekânın insanlığın erişebileceği bilgi ve olanaklarını genişletmesidir.
Yapay zekânın uygulama alanlarına bakacak olursak;
- Ses Tanıma: Bilgisayarın sesi tanıması için mikrofon ile ses dijitalleştirilerek frekanslar oluşturulur. Bu frekanslardan da harfler veya kelimeler algılanmaya çalışılarak birler ve sıfırlara dönüştürülür. Yapay zekânın gelişmesi ile başarı oranı oldukça artmıştır. En yaygın olarak kullanılanlar Siri, Now, Echo, Cortana vb.
- Görüntü İşleme: Kamera ile alınan görüntüler dijitalleştirilerek piksellere, piksellerde koda dönüştürülür. Bu kodları da yapay zekâ algoritmaları yorumlamaktadır. Örneğin Stanford Üniversitesi’ndeki Fei-Fei Li, sürücüsüz araçlardaki kullanılan sistemler vb.
- Doğal Dil İşleme: Bilgisayara yazılı bir metini okuyup anlamını çıkarma işlemini yapay zekâ yöntemleri ile yapılmaya başlanmıştır. Sosyal ağlarda geçen yazışmaların toplum açısından olumlu olup olmadığının takibi amaçlanmıştır. Ses tanıma sistemleri ile birleştirilerek kullanıldığında etkili sonuçlar üretilmiştir.
- Muhakeme: Bilgisayar ortamında var olan veriler kullanarak algoritmalar oluşturup yapay zekâ yöntemleri ile muhakeme gücünü geliştirmektedir. Muhakeme gücü geliştikçe de günlük yaşantımızda yapay zekâ kullanım alanları artmaktadır.
Yapay zekâ gündelik hayatımızda yaygın olarak nerelerde kullanılmaktadır? Bunlardan bazılarına göz atacak olursak;
- Sanal Asistanlar: Örneğin Apple şirketine ait olan Siri, Google Now, Amazon Alexa vb. Hatta günlük hayatımızda işletmeler içinde sanal asistanlar çıkacak ve işlerin nasıl ilerleyeceği konusunda çalışanlara bilgi verecek. Zaman içerisinde kullanıcılarını tanıyarak ihtiyaçlarını daha iyi tahmin edebilir hale gelmektedir.
- Otonom Araçlar: Google, Tesla gibi markaların üretmiş olduğu sürücüsüz arabalar.
- Güvenlik Sistemleri: Tarife uyan kimlik, ses veya görüntü tespiti için güvenlik sistemlerinde kullanılmaktadır. Şirket içi ve şirket dışı siber saldırıları önlemek amacıyla kendi veri tabanındaki bilgileri internet ortamında taratarak güvensiz olarak tespit ettiği bağlantıları bildirir.
- Tavsiye Algoritmaları: Amazon, Google Adsense vb. şirketler, kullanıcıların yaratmış olduğu veri ayak izleri, yani önceki online alışverişleri, aramaları, tercihleri vb. göz önünde bulundurarak kullanıcılara satış teklifinde bulunmaktadır.
- Sağlık: Daha önceden uygulanan tedavi yöntemlerine göre doktorlara tedavi amaçlı uygulamalardan hangisinin doğru veya yanlış olduğu hakkında bilgi verir. Ayrıca hastanın tıbbi geçmişi ve genetik profili göz önünde bulundurarak kişiye özel bakım planı oluşturur. Hastalıkların erken teşhisinde, ilaç keşiflerinde vb. birçok alanda kullanılabilir.
- Tekstil ve Moda: İnternet üzerinden giyim alışverişlerinde en çok iade nedeni olarak beden uyumsuzluğu tespit edilmiştir. Bu tarz iadeleri önlemek için kişinin fotoğrafından ölçülerine ulaşıp uygun bedeni müşteriye öneren uygulamalar geliştirilecektir. Üretim hatalarının tespiti vb. alanlarda kullanılmaktadır.
- Oyunlar: Örneğin Evolution, Justice. exe, Neural Sandbox vb. oyunlar. Hatta bazı oyunlardaki amaç kişilerin seçimlerine göre datalar toplanarak rapor sunmak ve çıkan sonuçları geliştirilen araçlara entegre etmektir.
- Dolandırıcılığı Önleme: Anti virüs yazılımları, internet ortamında yanıltıcı içeriğe sahip sayfaları arama motorları filtreleyebilmektedir.
- Sohbet ve Destek Botları: Kurumsal web siteleri canlı destek ya da müşteri temsilcileri 7/24 destek sağlamaktadır. Müşterilerin söyleyecekleri önceden sorulan sorular doğrultusunda cevap verilmektedir. Müşterilerin en çok neyi bilmek istedikleri konusunda da geri dönüş vermektedir.
- Eğitim: Bireylerin ihtiyaçlarına göre öğretme, seviyelerine uygun değerlendirme ve geri bildirim sağlama, hastalık, engel gibi nedenlerden dolayı okula gidemeyen bireylere de küresel sınıflara herkes tarafından ulaşılabilmesini sağlar.
- Müzik ve Seyir Önerileri: Daha önce dinlenen sanatçı, şarkı tiplerini ve izlenen film türlerine göre öneride bulunmaktadır. Örneğin Netflix, Spotify, Pandora ve Apple Music vb.
Yapay zekânın kullanım alanları geliştikçe, çeşitli tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bazılarına göre yapay zekâ henüz emekleme aşamasındayken, bazılarına göre ise kısa süre içerisinde gelişerek insanoğlunu kontrol edeceği tehdit unsuru olarak görülmektedir.
Yapay zekâ, insanoğlunu tehdit eden en büyük tehlike mi, yoksa hayat kalitemizi arttıracak bir teknoloji mi bunu zaman gösterecek.